سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOs)

سندرم تخمدان پلی کیستیک ، یا ” پی سی او” که در زبان عامیانه گاهی به آن ” تنبلی تخمدان ” نیز گفته می شود ، مشکلی است که امرزوه بسیاری از خانم ها با آن مواجه هستند. به همین دلیل با توجه به شیوع نسبتا بالای این مشکل ، جهت آشنایی بهتر شما با ” پی سی  او” ، این مقاله را تنظیم کردم و تقدیم تان میکنم :

عملکرد صحیح تخمدان

برای اینکه راجع به تنبلی تخمدان صحبت کنم ، نیاز می بینم که در ابتدا شما را با کارکرد صحیح تخمدان آشنا کنم.

در شروع هر سیکل (شروع تخمک گذاری ) در هر یک از تخمدان ها ، 10-20 عدد فولیکول ، همزمان شروع به رشد میکنند . دقیقا مثل یک مسابقه. در آخر ، فولیکولی که از همه زرنگ تر و بی نقص تر باشد ، به سایز خوبی رسیده و می تواند تخمک ش را آزد کند . بقیه فولیکولها (که کیفیت شان کمتر بود) در نیمه راه از بین رفته یا متوقف شده اند . رقبای مرحله نهایی نیز ، پس از آزاد شدن تخمک توسط فولیکول برنده (غالب ) ، پژمرده می شوند و از بین می روند .

در این تصویر ، آنچه که بر یک فولیکول (که تخمک گذاری خواهد کرد) در تخمدان سالم میگذرد ، به تصویر کشیده شده است :

در تخمدان های پلی کیستیک چه میگذرد ؟

در تخمدانهای پلی کیستیک ، فولیکولهای ریز و متعدد (مثل دانه های مروارید) سطح تخمدان را پر میکنند.فولیکولها هیچ مسابقه ای با هم نمیدهند ! تنبل هستند ! به همین دلیل ، نام عامیانه ی “تنبلی تخمدان ” را به آن داده اند . کلا هر مشکلی که باعث شود تخمدان تخمک گذاری نکند و فولیکولهایش با هم به رقابت نپردازند ، تنبلی تخمدان نام دارد .

در تصویر زیر ، می بینیم که در تخمدان پلی کیستیک ،  فولیکولهای تنبل و نارس ، سطح تخمدان را پر کرده اند . اما در تخمدان نرمال ، یک یا چند فولیکول به مرحله بلوغ می رسند :

علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOs)

علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان) را می توان به علایم اصلی و غیر اصلی تقسیم کرد :

علایم  اصلی : بالا رفتن آندروژن خون – پریود های مشخصا نا منظم – تایید وجود کیست های ریز متعدد در سونوگرافی (نمای پی سی او )

علایم دیگر :چاقی – رشد موهای زائد مردانه (ران – شکم – سینه و…) –  آکنه و جوشهای مقاوم – پوست چرب – افزایش فشار خون – تیره و مخملی شدن نواحی چین دار بدن (آکانتوزیس نیگریازیس) – دیده شدن فولیکولهای ریز و نارس در تخمدان – ضخیم شدن  پوسته ی تخمدان – بزرگ شدن تخمدان و …

علت سندرم پلی کیستیک تخمدان (تنبلی تخمدان)

در واقع علت دقیق سندرم پلی کیستیک تخمدان مشخص نیست . اما با موارد زیر ارتباط دارد :

1. ژنتیکی (ارثی) می تواند باشد .

2. مقاومت به انسولین : انسولین ، هورمونی است که گلوکز را از خون گرفته و به سلولها می رساند . اگر سلولهای بدن به انسولین مقاوم باشند ، انسولین نمی تواند گلوکز را از خون به سلولها وارد کند و بنابراین سطح گلوکز خون بالا می رود و کم کم منجر به دیابت می شود  . در این اختلال ، سطح خود انسولین هم بالا می رود  که افزایش انسولین خون باعث افزایش اشتها می شود و هم چنین هورمونهای دیگر را هم مختل میکند .

3.افزایش هورمون جنسی مردانه (آندروژن) : آندروژنها توسط تخمدان و فوق کلیه ساخته می شوند . همه ی زنان مقادیر کمی آندروژن در خون شان دارند . اما اگر سطح این آندروژنها از مقدار مشخصی بالاتر رود ، منجر به اختلال در تخمک گذاری و رشد موی زائد و آکنه و … می شود .

4. سبک زندگی : شامل تغذیه نا سالم و تحرک پایین و اضافه وزن و …

درمان تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان) :

1. در درجه ی اول ، به فکر تغییر سبک زندگی خود باشید . کاهش وزن ، افزایش تحرک و پیاده روی ، پرهیز از سیگار و الکل  ، کمک گرفتن از طب سوزنی ، تغذیه مناسب و ..

2. معمولا جهت کاهش موهای زائد ، از کرمهای مخصوص یا داروهایی مثل اسپیرنولاکتون یا قرصهای ضد بارداری یا لیزر و یا الکترولیز و ..تجویز می شوند.

3. قرصهای ضد بارداری جهت تنظیم پریود و کاهش رشد موهای مردانه و هم چنین کاهش آکنه تجویز می شوند.

4.تجویز داروهای د آندروژن

5.داروهای تنظیم کننده سطوح انسولین (متفورمین – گلوکوفاژ)

6.روشهای جراحی مثل سوزاندن سطح تخمدان با لاپاراسکوپی ، که باعث می شود ترشح هورمونهای مردانه از سطح تخمدان کاهش یابد.

7.به جهت بارداری ، از داروهای محرک رشد فولیکول استفاده می شود . در نهایت ، روشهای کمک باروری مثل آی وی اف ، ممکن است پیشنهاد شود .