درد پستان ها نشانه ی چیست؟

  70 در صد خانم ها در طول زندگی خود درد پستان را تجربه می کنند .
  درد پستان ها  یا “ماستالژیا ” مشکل شایعی بین خانم هاست. به طوری که از هر 10 خانم 7 نفر در طول زندگی آن را تجربه می کنند. در واقع در حدود 10 درصد از زنان درد متوسط تا شدید سینه را در حدود 5 روز از ماه تجربه می کنند و در برخی موارد در سرتاسر دوران قاعدگی درد شدیدی وجود دارد. 
«درد» زنگ خطر بسیاری از بیماریها است و معمولاً به عنوان واکنش بدن نسبت به هر گونه بیماری در نظر گرفته می شود. در برخی موارد «درد» خود به عنوان یک بیماری باعث مراجعه بیمار به پزشک می شود. اما واقعیت این است که درد در بسیاری از موارد تنها یک نشانه از وجود اختلال در عملکرد اعضاء یا سلولهای بدن میباشد .

زنانی که یائسه شده اند نیز ممکن است دچار درد پستان ها شوند البته این علائم بیشتر در زنان جوانتر و حوالی یائسگی رخ می دهند. اگر درد پستان شدید باشد، می تواند زندگی فرد و فعالیت روزانه را تحت تاثیر قرار دهد. اینکه درد پستان به تنهایی،نشان دهنده ی سرطان پستان باشد اتفاق نادری است وتنها در 2 تا 7 درصد از زنان درد پستان ممکن است نشانه سرطان باشد.اما اگر شما درد غیر قابل توجهی دارید که زندگی شما را مختل کرده و یا اگر به هر دلیلی در مورد سرطان سینه نگران هستید به پزشک مراجعه کنید تا مشکل شما بررسی شود .
با توجه به شیوع بسیار بالای درد پستان ها در خانمها ، بهتر است این موضوع را مفصلا باز کنیم. درد پستان ها ممکن است باعث ایجاد اضطراب و کاهش کیفیت زندگی افراد زیادی در جامعه شود. این موضوع باعث کاهش بازده کاری درصد قابل توجهی از زنان جامعه در عرصه های اجتماعی می شود. از طرفی وجود این درد باعث اختلالات زیادی در مسایل جنسی افراد می شود. این موضوع در کنار افزایش اضطراب ناشی از بیماری حالتی را پدید می آورد که نتیجه آن به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بسیاری از افراد جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.

علت درد پستان چیست؟

تغییرات هورمونی عامل درد پستان ها

  درد پستان ها اگر به صورت دوره ای باشد و با قاعدگی ارتباط داشته باشد (مثلا فقط یک هفته مانده به پریود) احتمالا با هورمونهای جنسی مرتبط است. این نوع درد با بارداری یا یائسه شدن فرد ، کمترمی شود. این مساله  نشان می دهد که احتمالا هورمونها در این مورد نقش دارند. به هر حال مطالعات تا کنون نتوانسته اند اختلال هورمونی خاصی را شناسایی کنند که عامل قطعی ایجاد درد دوره ای پستان ها باشد .

شایعترین علت درد پستان ها در سنین قبل از سنین یائسگی، واکنش نسبت به تغییرات هورمونی است. این حالت باعث بروز دردهای دوره ای در ارتباط با عادت ماهیانه می شود. ممکن است همراه با این دردها اختلالات و بی نظمی های قاعدگی نیز دیده شوند. دردهای دوره ای اغلب قبل از شروع هردوره عادت ماهیانه ایجاد می شوند و با شروع خونریزی یا در اوایل عادت ماهیانه، تخفیف می یابند. این دردها معمولاً خفیف هستند و بصورت درد و حساسیت همراه با سنگینی پستان حس می شوند، اغلب نیمه خارجی پستانها را درگیر می کنند و با گذشت زمان بهبود می یابند. شدت این درد ثابت نیست و در دوره های مختلف، متفاوت است و حتی ممکن است تا چند سال ادامه پیدا کند. فعالیت فیزیکی می تواند باعث تشدید درد شود. درمان در مواردی انجام می شود که در فعالیتهای روزمره ایجاد اختلال کند.

 عوامل ساختاری عامل درد پستان ها

مشکلات آناتومیکی و ساختاری در پستان ها می تواند موجب ایجاد درد شود که در بیشتر موارد این دردها غیر دوره ای هستند.اختلالاتی مانند کیست ها،ضربه ها و آسیب دیدگیها و جراحیها ی قبلی می توانند موجب بروز درد شوند.علت این نوع دردها معمولا خارج از بافت پستان است.مثلا ممکن است علت ایجاد درد،اختلالی دردیواره ی قفسه سینه،عضلات، مفاصل،قلب و یا نواحی دیگر باشد که به علت انتشار درد به این نحو احساس شود. کشیدگی عضلات سینه و آسیبهای مفصلی ، آرتروز گردن ، اسپاسم عضلانی نیز می توانند موجب چنین دردهایی شود .در این مقاله ، بیماریهای خوش خیم پستان توضیح داده شده اند.

داروها :

مصرف برخی داروهای هورمونی، داروهای درمان ناباروری و داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری ممکن است با درد پستان مرتبط باشند. در اثر درمان با استروژن و پروژسترون ممکن است بافت پستان حساس و دردناک شود.ممکن است علت ایجاد درد پستان در خانمهای یائسه درمانهای هورمونی باشد. همچنین گزارشهای از درد پستان مرتبط با مصرف داروهای ضد افسردگی مانند داروهای مهار کننده بازجذب سروتونین مثل فلوکستین و سرترالین وجود دارد .پس اگر دچار درد پستان شده اید ، فکر کنید که آیا اخیرا داروی هورمونی استفاده کرده اید ؟ مثل قرص جلوگیری اورژانسی …مثل آمپول تخمک گذاری …و …

 سایز پستان و ارتباط آن با درد پستان

زنانی که پستان های بزرگی دارند ممکن است دردهای غیر دوره ای را تجربه کنند. این نوع درد مکن است همراه با دردهای گردن، شانه و پشت باشد.  اگر عامل درد پستان ،  بزرگی آنها باشد جراحی برای کاهش اندازه پستان می تواند علام را تخفیف دهد.
 

  انواع درد پستان : دوره ای – غیردوره ای 

ویژگی دردهای دوره ای پستان:

•  بعد از یائسگی در صورت مصرف هورمون بروز می کنند.
•  ممکن است به زیر بغل و سطح داخلی بازوانتشار پیدا کنند. 
• احساس ناراحتی مبهم،احساس سنگینی یا درد وجود دارد .
• معمولا با تورم یا توده همراهی دارد .
• معمولا درد دو طرفه است و و بیشتر در قسمتهای فوقانی خارجی پستان احساس می شود که به زیر بغل تیر می کشد . 
• درد معمولا طی دو هفته نزدیک به شروع قاعدگی شدیدتر می شود و پس از آن تخفیف می یابد . 
• معمولا زنانی که در سنین پیش از یائسگی هستند را در سنین 20 تا 30 سالگی د رگیر می کند و همچنین زنانی که به حوالی یائسگی می رسند را در حوالی سن چهل سالگی تحت تاثیر قرار می دهد.

  
ویژگی دردهای غیر دوره ای پستان:

•  به دوره ی قاعدگی ارتباطی ندارد
•  درد به صورت فشارنده و یا سوزشی احساس می شود .
• ممکن است درد پایدار یا متناوب باشد . 
• معمولا یکطرفه است و ناحیه مشخصی را درگیر می کند و ممکن است به بقیه ی نقاط پستان انتشار پیدا کند . 
• معمولا زنان یائسه را تحت تاثیر قرار می دهد و اکثر افراد در سنین 40 تا 50 سالگی قرار دارند.

  علل ایجاد دردهای غیر دوره ای پستان:

•  کیست های ساده
•   ماستیت( دوران شیردهی یا غیر دوران شیردهی)
•   تغییرات هورمونی- تغییرات فیبروکیستیک
•   دردهای عضلانی – استخوانی
•   دردهای با منشا قلبی
•   درد انتشاری گردن
•   توده های خوش خیم یا بدخیم پستان
•   ترس از سرطان

درد پستان م را چطور پیگیری کنم ؟

معاینه :
معاینه حضوری توسط پزشک یا ماما انجام می شود.بافت پستان و غده های لنفاوی بررسی می شوند .سابقه ی بیماریها و مصرف داروها بررسی می شوند و در صورتی که نیاز باشد بررسی های بیشتری نیز ممکن است انجام شوند .
  
ماموگرافی : 
اگرتوده،کیست،بافت مشکوک یا غیر طبیعی در بافت پستان یافت شود ممکن است پزشک به شما ماموگرافی را توصیه کند.ممکن است با معاینه ی طبیعی نیز پزشک ماموگرافی را توصیه کند چون احتمال دارد بافت غیر طبیعی کوچک باشد و در معاینه مشخص نشود.اگرچه معمولا برای سنین بالای 40 سال این روش توصیه می شود .
  
سونوگرافی : 
پزشک با توجه به نتیجه ی معاینات از بررسیهای تکمیلی استفاده می کند.سونوگرافی بافت پستان معمولا برای افراد زیر 40  مناسب تر است . چون زیر 40 سال توده ی چربی پستان زیاد است و دقت ماموگرفی را کاهش می دهد . اما سونوگرافی دقیق تر است .
  
بیوپسی : 
توده های مشکوک یا بافتهای غیر طبیعی ممکن است نیاز به نمونه برداری داشته یاشند.معمولا برای نمونه برداری به میزان کمی از بافت نیاز است که برای تشخیص به پاتولوژی فرستاده می شود .
  

درمان درد پستان :

 با توجه به اینکه دردهای پستان به دو دسته دردهای دوره ای و غیر دوره ای پستان تقسیم می شوند درمان آن نیز تا حدودی می تواند متفاوت باشد.
 آنچه در مورد دردهای دوره ای پستان حائز اهمیت است تنظیم دوره های قاعدگی و وضعیت هورمونی بیمار است. در صورتی که شما مبتلا به درد پستان هستید و دوره های عادت ماهیانه شما طبیعی و منظم است، چنانچه درد شدید نباشد دارو تجویز نمی شود، ولی اگر دچار دردهای شدید هستید درمانهای دارویی از قبیل مسکنهای معمولی، آرامبخش ها، ویتامین E و داروهای هورمونی بنا به صلاحدید پزشک توصیه می شود. اگر چه مطالعات اخیر مؤثر بودن ویتامین E را در پرده ای از ابهام فرو برده است. نکته حائز اهمیت اینکه هر گونه درمان برای درد پستان لازم است پس از اطمینان از بدخیم نبودن علت درد صورت می گیرد ولذا تجویز هر گونه دارویی باید به صلاحدید پزشک باشد.
  در مورد دردهای غیر دوره های پستان اگر چه حصول اطمینان از بدخیم نبودن علت درد اهمیت بیشتری دارد ولی با توجه به اینکه این نوع درد می تواند همراهی بیشتری با بیماریهای خوش خیم پستان داشته باشد اقدامات تشخیصی بیشتر توصیه می شوند. چنانچه کیست یا توده پستان یا بیماریهایی با منشا غیر از پستان باعث ایجاد این درد شده باشند، لازم است که درمان آن بیماری به صورت اختصاصی صورت گیرد.
  اما در بسیاری از موارد نیز علت مشخص برای بروز درد یافت نمی شود و لذا چنانچه بیمار از اینکه بیماری سرطانی ندارد مطمئن شود، در بسیاری از موارد درد وی بهبود قابل ملاحظه ای پیدا می کند. چرا که این نوع درد بیش از دردهای دوره ای در اثر اضطراب و ترس از سرطان بروز پیدا می کند. 
برای درمان باید علت زمینه ای ایجاد کننده برطرف شود.پوشیدن لباس زیر مناسبی که به بافتها فشار وارد نکند و حمایت کافی از بافت پستان ایجاد کند و تغییر روش جلوگیری از بارداری ایده ی مناسبی است.
 

توصیه های غذایی و دستورات لازم برای کاهش درد پستان :
 

  توصیه های زیر می تواند در کاهش درد پستان مفید باشد:
  استفاده از کرست در درد پستان منعی ندارد ولی باید توجه داشت که حتی المقدور از کرستهایی که باعث فشار زیاد بر نسج پستان می شوند و یا از طرف دیگر کاملاً گشاد هستند باید پرهیز کرد. تنگی این لباس باید به حدی باشد که فقط مانع از تکانهای اضافی عضو شود.
  خوردن غذاهای زیر توصیه نمی شود:
  چای پر رنگ، قهوه، کاکائو، شکلات، آجیل، سوسیس، کالباس، خیار شور، ادویه جات، نوشابه گازدار، پنیر و غذای پر چرب. لازم به ذکر است که در برخی بررسی های جدیدتر تنها کاهش مصرف چربی مؤثر شناخته شده است.
  استفاده از ماهی حداقل هفته ای یکبار توصیه می شود.

مطالعات نشان داده است که رعایت رژیم غذایی 9 % خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می دهد زنان ژاپنی بسیار کمتر از زنان آمریکایی کانسر پستان پیدا می کنند ولی وقتی این زنان به آمریکا مهاجرت می کنند خطر ابتلا به سرطان پستان در آنها بالا می رود لذا سبک زندگی و محیط زیست در این نوع کانسر موثر است . مطالعات نشان داده است زنانی که چربی های اشباع بیشتری می خورند حداقل دو برابر بیشتر به این نوع سرطان مبتلا می شوند لذا مصرف گوشت چرب، فراوردهای گوشتی ( سوسیس و کالباس )، کیک و کره، روغن و گوشت خوک، پنیر ( مخصوصاً پنیر خامه ای )، بستنی، محصولات شوکولاتی، بیسکویت، کیک و شیرینی ) را کاهش دهید. بسیاری از چربی ها سبب افزایش سطح استروژن در بدن می شود که استروژن بالا خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد در تحقیقات انجام شده روغن های اشباع نشده مانند ( کانولا، زیتون و اسید های چرب امگا 3 که در ساردین و ماهی آزاد وجود دارد سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه می شود از خوردن روغن های جامد و اسنک های چرب خوداری کنید. فیبرها ( برنج سبوسدار، غلات، انواع لوبیا، میوه و سبزیجات ) در کاهش سطح استروژن موثر است .

منبع : پژوهشکده سرطان پستان